Pracodawca nie może wymagać od zatrudnionej osoby, aby pracowała nieprzerwanie przez siedem dni w tygodniu. Musi dostosować się do norm czasu pracy oraz konieczności zapewnienia odpoczynku tygodniowego.

Zgodnie z zasadami wprowadzonymi przez Kodeks pracy, firma wykorzystując wybrany system pracy (o ile obejmuje on niedziele i święta) zobowiązana jest do zapewnienia pracownikom dni wolnych od pracy w danym okresie rozliczeniowym w liczbie przynajmniej równej ilości niedziel, świąt i dni wolnych od pracy, jakie przypadają w przeciętnym pięciodniowym tygodniu pracy w danym okresie.

Przedsiębiorca będący właścicielem firmy meblarskiej zajmującej się sprzedażą przez siedem dni w tygodniu, opracował grafik, w ramach którego pracownicy świadczyli pracę od poniedziałku do piątku między 10.00, a 18.00, a w soboty i niedziele między 10.00, a 14.00. W kolejnym tygodniu pracowali pięć dni (czwartek i piątek mieli wolny w zamian za poprzedni weekend). Nosił się też z zamiarem wprowadzenia 18 dniowego cyklu pracy, w którym przez dwa tygodnie pracownicy przychodziliby codziennie do pracy, a potem odbierali 4 dni na raz za minione soboty i niedziele.

Proponowane przez niego rozwiązania są niedopuszczalne w świetle regulacji zawartych w Kodeksie pracy, który nakłada na pracodawcę obowiązek opracowania systemu pracy zgodnie z zasadą przeciętnego pięciodniowego tygodnia pracy, normami czasu pracy oraz z uwzględnieniem odpoczynków dobowych i tygodniowych. Kodeks narzuca poza tym, żeby system pracy realizowany w zakładzie pracy (gdzie pracuje się w niedziele i święta) gwarantował pracownikom w danym okresie rozliczeniowym taką liczbę dni wolnych od pracy, jak równa jest przynajmniej ilości niedziel, świąt i dni wolnych od pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, jaki przypada w danym okresie.

Bez względu na to, jaki system pracy funkcjonuje w danym przedsiębiorstwie, czas pracy poszczególnych pracowników nie może przekroczyć 40 godzin podczas przeciętnego pięciodniowego tygodnia pracy w okresie rozliczeniowym (nie bierze się tu pod uwagę pracy w ruchu ciągłym, która rządzi się odrębnymi prawami). W ten sposób pracownik może pracować na przykład w jednym tygodniu 4 dni, a w kolejnym 6 – i wówczas średnia ilość dni roboczych będzie się zgadzać, a zatrudniony będzie miał zapewniony czas należnego mu odpoczynku.

Absolutnie niedopuszczalne jest więc, aby pracodawca wymagał od pracownika, aby ten pracował w jednym tygodniu siedem dni, a w następnym pięć. Wskazuje to precyzyjnie Kodeks pracy w art. 133, par. 1, który mówi, że pracownik uprawniony jest do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku w każdym tygodniu. A zasadniczo odpoczynek ten powinien przypadać w niedzielę, chyba, że system pracy uwzględnia pracę w niedzielę, a pracownik może wziąć dzień wolny w innym dniu danego tygodnia. Trzeba przy tym wziąć pod uwagę, iż  niedziela to pełne 24 godziny liczone od godziny 6.00 rano (lub inaczej, jeśli tak stanowi regulamin zakładu pracy).

Podstawa prawna:
Kodeks pracy [Dz. U. 1974 nr 24 poz. 141 ze zmianami].

Źródło: Gazeta Podatkowa numer 24/2015 (1169).