Umowa sprzedaży ma charakter obustronnego zobowiązania, w którym wydanie rzeczy przyjmuje walor czynności prawnej.
Kodeks cywilny (Dz. U. 1964, nr 16, poz. 93 ze zmianami) w art. 535 przewiduje, iż w umowie sprzedaży sprzedawca przenosi na nabywcę własność danej rzeczy i wydaje mu rzecz, a nabywca jest zobowiązany do rzeczy odebrania i zapłacenia umówionej ceny. Oznacza to, iż umowa sprzedaży jest umową obustronnie zobowiązującą.
Przez wydanie rzeczy należy rozumieć faktyczne działanie o charakterze czynności prawnej. Polega ono nie tylko na przeniesieniu posiadania, jak przewidują art. 348 do 351 kodeksu cywilnego, ale także samym umożliwieniu nabywcy odebrania zakupionej rzeczy, jaka została mu w rzeczywistości zaoferowana. Zatem bez względu na to, czy nabywca faktycznie przyjął do własnej dyspozycji daną rzecz (jak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z 28 lipca 1999 o sygn. akt II CKN 552/98). Podsumowując – cel wydania rzeczy to zapewnienie nabywcy możliwości rzeczywistego użytkowania zakupionej rzeczy i pozyskanie nad nią bezpośredniej władzy.
Treść zawartej umowy określa miejsce i czas wydania przedmiotu sprzedaży. Jeśli w umowie brak umownej regulacji dotyczącej tego zagadnienia, znajdują w takim przypadku zastosowanie zasady ogólne przewidziane przez art. 5435 Kodeksu cywilnego. Zakładają one, że sposób wydania rzeczy sprzedanej i jej odebrania winien zagwarantować jej całość i nienaruszalność, szczególnie poprzez sposób jej zapakowania i transportu, które powinny być dostosowane do właściwości przedmiotu.
Istotne, by pamiętać, że wydanie rzeczy nie jest jednoznaczne z odbiorem rzeczy bezpośrednio przez nabywcę, ani że nie następuje dopiero w chwili objęcia przedmiotu we władanie przez osobę kupującą. Często bowiem rzecz powierzana jest przewoźnikowi.
Art. 544, paragraf 1 kodeksu cywilnego zakłada, że gdy sprzedany przedmiot ma być przez sprzedawcę przesłany do miejsca, jakie nie jest miejscem spełnienia świadczenia, w razie wątpliwości należy przyjąć, że wydanie nastąpiło w chwili przekazania przedmiotu przewoźnikowi parającemu się transportem rzeczy tego rodzaju celem dostarczenia go do właściwego nabywcy. Nabywca jest zobowiązany zapłacić umówioną cenę dopiero w chwili dostarczenia rzeczy i po umożliwieniu jej sprawdzenia. Wyżej wspomniany przepis cechuje dyspozytywność, czyli o tym, czy zostanie zastosowany, decyduje wola obu stron umowy.
Efektem wydania przedmiotu przewoźnikowi zawodowo trudniącemu się transportem takiego rodzaju rzeczy jest przesunięcie ryzyka uszkodzenia lub utraty rzeczy na nabywcę. Gdyby stwierdzono, że w trakcie przewozu doszło do uszczerbku, albo ubytku przedmiotu, kupujący jest zobowiązany dokonać niezbędnych czynności mających na celu ustalenie odpowiedzialności przewoźnika.
Komentarze